مجله خبری تشریفات

نمای این کاخ که به نحوه معماری هنری درست شده پک پذیرایی ترحیم مشهد به صورت استوانه‌ای بوده و با سنگ های مر‌مر سیاه تزیین گردیده‌است.
بلندی آن در قبل نزدیک به 25 متر بوده میباشد و اکنون به انگیزه فساد طبقه سوم، طول کاخ بیشتراز 20 متر وجود ندارد.
کاخ خورشید جمعاً دارنده 12 اتاق میباشد که در باطن اتاق‌ها نیز تزییناتی از نگارگری و گچ‌بری چشم میشود.
طریق تزیین و آرایشی که در‌این سازه به فعالیت رفته شامل جزییات های ظریف و متنوع و قابل مراعات میباشد.
تصاویری از شاهزادگان نادری بر روی دیوار‌ها نقش گردیده‌است که در بین آنان، نقوش زرین نیز چشم می‌گردد.
کاخ در میانه گلشن بزرگی قراردارد که دربرگیرنده یک سازه در سه طبقه میباشد.
طول آن در قبلی، حدود 25 متر بوده میباشد البته اکنون به انگیزه فساد طبقه سوم، طول آن بیشتراز 20 متر وجود ندارد.
طبقه نخستین قصر خورشید آن 8 ضلعی میباشد که آن را روی چهار ستون پلکان به صورت هرم بر پا کرده اند.
ورودی های کاخ ،در اضلاع هشتگانه جای‌دارد که به تالار مهم کاخ منتهی می‌شود.
کاخ خورشید جمعاً دارنده 12 اتاق میباشد که باطن هراتاق نیز تزئیناتی از نگارگری و گچ بری دیده میشود.
دربین این تزئینات، تصاویری از شاهزادگان نادری نیز مشهود است.
در اواسط بنای هشت ضلعی عمارت، ساختمان بلند استوانهای مانند، در دو طبقه جای دارد که محل اقامت پادشاه و خانواده اش بوده میباشد.
زیبایی کاخ بیشتر در آرایش و پیرایش نمای فرنگی کنگره دار ساختمان میباشد که در آن معماری مغولی – هندی به چشم میخورد.
باطن اتاق ها با نقاشى و گچبرى تزئین گردیده اند.

اینکه محراب چیست، همچنان از موضوعات آیتم گفت پک پذیرایی ترحیم مشهد و گو میباشد. اولگ گرابار بر آن میباشد، که‌این عنصر را نمی قدرت با نمادگرایی توجیه کرد. بایستی به جواب وی اعتنا کنیم که می‌گوید:

« محراب ابتدا احتمالا به نماد بزرگداشت یا این که احترام به مکان ایستادن نبی در منزل مدینه اش به هنگام امامت نمازگزاران بوده میباشد.»

مقداری خیره کننده به حیث میرسد در‌صورتی‌که یک اینگونه نقش نمادینی داشته باشد. چون یکی خصوصیت های هنر نخستین اسلامی، خودداری هم ترانه آن از بکار دریافت کردن نمادها میباشد. از این نظر هنر اول معماری اسلامی ناهم خوانی چشمگیری با هنر مسیحی سده های اواسط داراست.

به ذکر دقیقتر، جلوگیری از نمادپردازی مذهبی قادر است بازتابی از نفي آگاهانه ترسیم ها و دین های مسیحی تلقی خواهد شد. تورفتگی کمانی عمیق در دیوار می توانست منزلت نوعی بت نمایشگاهی یونانی _ رومی، یا این که رده فردی امپراطور در کاخی دیرین باشد. اندازه محراب مسجد کوچکتر از نوع کلیسای مسیحیت بود. در واقع مذبح کلیسای مسیحی، صورت خرد گردیده محراب مسجد میباشد.

اما محراب سازی نیاز مطلق هر مسجد به شمار نمی رود. اما شکی وجود ندارد که مساجد نخستین که آن را نداشتند، تا حدی ناقص تلقی می شدند. هنگامی این عنصر مبنا ریزی شوید، حکم آرم چندان پررنگ ای از عبادت را یافت که در آتی نیز وجود آن ضمانت شد. به این ترتیب مسجد به زودی محلی برای تزئینات استادکارانه با معرق و مرمر و دیگر مصالح گران‌قیمت بدل شوید. محراب با تورفتگی در دیوار رو به قبله و بیشتر با تزئینات فراوان یاور بوده میباشد. رایج ترین دلیلی که برای وجود آن نقل شده میباشد. اینست که جهت برگزاری صفوف نماز را معین می نماید.

البته گرابار بر این اعتقاد و باور میباشد که به‌این دلایل، این توجیه غلط میباشد:

– یکی از اینکه، در هیچ یک از مساجد اول وجود نداشت.

– همواره قسمت های کالبدی مسجد در راستای قبله ساخته میشد و نیازی به یک علامت دیگر خلا.

– از بیشتر نقاط مسجد نمی اقتدار محراب مسجد را مشاهده کرد، و بعد ها آن تناسبی با کارکردی که برای آن شمرده گردیده، تناسبی ندارد.

به گفته گرابار بعضا نویسندگان توجیه دیگری را ارائه کردند که طرح محراب، خصوصیت شاهانه ای بود که به ساختمان مساجد وارد شد، تا مقام خلیفه یا این که نماینده اورا در مسجد متمایز نماید.

البته این توجیه هم چندان آیتم تایید وی وجود ندارد. به دلیل آن که این عنصر به طور خصوصیت خویش به خودی همگی مساجد، و خیر مساجد مهم و قانونی در آمد. اما دیدگاهی که خویش گرابار درباره پیدایش آن‌ها ارائه می نماید، این میباشد که محراب معنایی نمادین دارااست و پیدایش آن با مقصود تذکر حضور نبی تحت عنوان او‌لین امام مسلمین میباشد. زیرا اولیه توشه در مسجدهای اموی مدینه ساخته شد. در به عبارتی جایی که رسول در منزل اساسی خویش هنگام امامت یا این که وعظ، بر حسب عادت در آنجا می ایستادند.

در بعضا مساجد محراب را یه خرده گود کرده اند، تا نماز امام جماعت ذیل خیس از جای نمازگزاران قرار گیرذ، انگیزه این عمل این میباشد که که محل ایستادن امام نباید برتر از محل ایستادن نماز گزاران باشد. بدین ترتیب، گودتر و زیر خیس از سطح مسجد ساخته میگردد و فلسفه این حکم را رعایت خضوع امام جماعت نسبت به نمازگزاران دانسته اند.

آستان امامزاده ابراهیم (ع) در شهرستان قزوین، قسمت پک پذیرایی ترحیم مشهد طارم سفلی، شهر سیردان، دهستان خندان، روستای التین کش ناحیه ای معتدل و در کنار آب قزل اوزن در حدود شهر گیلوان واقع شد‌ه‌است.این مقبره دارنده مرقد مطهری با طول ۸۰ سانتی متر و در حالا تخریب بوده و مساحتی به متراژ ۱۰۰ متر مربع داراست که از آجر و چوب و گل درست شده و عمر بسیار سابق داشته میباشد و از بخش پشت مقبره در هم اکنون فرو ریختن و تا اندازه ای تخریب شد‌ه‌است.

روستای آلتین کش روستایی میباشد که از شهر سیردان، بیش تر از ۶ کیلومتر مسافت دارااست. جمعیت این روستا مبنی بر سرشماری سال ۹۰، موازی ۳۱۴ خانوار و ۸۷۸ نفر بوده میباشد که عمده همسایه آن را اشخاص بومی دایمی تشکیل میدهند. اشتغال اساسی ساکنان دائم روستا عمدتاً مبنی بر کشاورزی میباشد. کالا عمده عبارتند از انار و زیتون و تنی چند از میوه های مناطقه معتدله میباشد.امامزاده ابراهیم (ع) ، شهر زیرزمینی، غار، بافت قدیمی روستا، پل تاریخی، درخت چنار کهنسال، باغهای زیبای زیتون و انار، آتشکده از جاذبه های توریسم این روستا میباشد .

چهت نیل بدین سردر می بایست از یک بنای د پک پذیرایی ترحیم مشهد و طبقه که نصیب ورودی گلشن شاهزاده را مشتمل بر می‌گردد گذر فرمایید و به هشتی کوچکی برسید
ابنایی در بالاترین نصیب گلشن شازده جای‌دارد که، عمارت بالاخانه یا این که کوشک اساسی میباشد که تحت عنوان عمارت سلطان‌نشین به حساب میآید.
در رویارویی این کوشک قشنگ حوضی جای‌دارد که دارنده ۵ فواره میباشد که آب آن به پاشویه‌ای سنگی می‌ریز و به‌دنبال آن ۱۰ آبشار خرد زنده میگردند.
کوشک در نقطه مرتفع گلشن شاهزاده تخت قرار می‌گیرد، از نگاه منظر دیدارای دیدی بسیار بهتر میباشد و نوعی شم متعالی در آدم بر می انگیزد.
از سوی دیگر اعتنا به فضای گشوده تراس، کوشک و رواق های نصفه گشوده سازه به اعتنا به چشم می خورد

گلشن شاهزاده ماهان هم مانند خیلی از گلشن‌های اهل ایران، تراس و آبگینه مستطیلی دارااست
صحیح در تحت‌ترین بخش گلشن شازده، سردری وجود داراست که با کاشی‌های آبی رنگ فیروه‌ای، رنگ زرد، سپید و سیاه مزین شد‌ه‌است
اعتنا به ریتم تکرار شونده درختان، تکرار قوس های نما در درها و پنجره ها مشاهده می شود، همینطور اعتنا به تقارن سازه قابل مشاهده میباشد.
گلشن شاهزاده ماهان، در صحرایی پهناور کرمان جای‌دارد، صورت کلی گلشن با اساس مرکزی، آبشارها، پیاده روها و ستون متناوب درختان چنار وسرو، کرت های جانبی میوه، روءیت کرد بیننده را به بنای سپید بالاخانه در متن کوه ها متوجه می سازد.
خط مش تحت عنوان برهان تکان و مسیر ارتباطی دربین سردر ورودی تا کوشک اساسی گلشن شاهزاده ، کناره، مرز فی مابین دو حوزه فضای سبز و آب و مسیرهای ارتباطی، علامت، کوشک مهم تحت عنوان عنصری عینی در جذب استفاده کننده موءثر است.
سرو، چنار، درختان میوه، سپیدار و تبریزی، درختان تشکیل دهنده پوشش گیاهـی ایـن بـاغ اسـت.
از ویژگیهای این گلشن که به طور پله ای ساخته میشود وجود آبشارهای قشنگ در اساس اساسی آن میباشد
اکران آب به جهت پله‌پله بـودن بـاغ با هیبت عمودی و افقی، آبشارهایی مکرر و حوضچه ها و آبنمایی گرانقدر عرض‌اندام می نماید.
محصوریت تولید گردیده به وسیله درختان مدام سبز در زمان مسیر چشم گردیده و تضاد و مغایرت ساخت گردیده بوسیله آن با فضای بازی که در انتهای مسیرا میباشد ، قابل مشاهده میباشد.
معماری گلشن شازده ماهان یکی‌از شایسته ترین گلشن‌های شیب‌دار یا این که گلشن–تخت‌های کشور ایران به شمار می‌رود.
۱۲ سطح پله پله به‌هم پا آبشارها، فواره‌ها و دو حوضچه لبریز آب که از دو سمت با درختان بلند قامت گلشن اشراف گردیده‌اند در قبال دیدگانتان ظواهر می شوند.
نهر آبی‌رنگ که دراین جا جریان داراست از بالای گلشن وارد می‌گردد.
منبع این نهر، قنات تیگران میباشد که از ارتفاعات جوپار سرچشمه میگیرد و پس از آبیاری کرت‌ها و مسیرها به‌شکل آبشارهایی در سطح پله‌پله و سطح شیب‌دار سرازیر می گردد و تا خارج گلشن ادامه داراست و به‌سمت ماهان می‌رود
در تشکیل داد بناهای گلشن شاهزاده ماهان از خشت به‌یاور اندود کاهگل مستعمل میباشد.
در برخی بخش‌ها مانند سردر ورودی کاشی‌های قشنگ و دیده‌نوازی چشم میگردد.
دیوار گلشن شازده نیز با اندود گل پوشیده گردیده و در جاهایی که به بالاخانه و سردر می رسد با اندود گچی مزین گردیده‌است
برای کف‌سازی گلشن ماهان قلوه‌سنگ و ملات به عمل رفته که در قسمت‌های پیرامون عمارت و سردر با نقش‌های هندسی تزیین گردیده‌اند.
در پله‌ها و لبه باغچه‌ها خشت و در درز در بین کرت‌ها و پیاد‌ه‌روها سنگ عمل شد‌ه‌است

امامزاده حسن کرج یکی‌از مرکزها توریسم مذهبی پک پذیرایی ترحیم مشهد جمهوری اسلامی ایران میباشد .امامزاده حسن اسم امامزاده‌ای در کرج میباشد. جای این امامزاده در حدود کاروانسرای سلطان‌عباسی در بلواری به همین اسم در شهر کرج واقع میباشد. مدیریت این موسسه امامزاده حسن را از نوادگان موسی کاظم میداند. هرچند اطلاعاتی در مورد با تاریخ وفات و تشکیل داد سازه در چنگ وجود ندارد ولی تقریب عمر این امامزاده به بیش تر از هفتصد سال میرسد و بنای قدیم بقاع با گنبدی از کاشی‌های فیروزه‌ای همپا با خطوط کوفی، وابسته به عصر صفویه میباشد.

امامزاده حسن (ع) و کاروانسرای پاد شاه عباسی تحت عنوان فقط کاروانسرای داخل شهری کشور ایران که در حین فرمان روا سلیمان صفوی درست شده، دو بنای تاریخی بنا شده در هسته مرکزی کلانشهر کرج می باشند که امکان تبدیل شدن به یک اساس تاریخی – توریسم را دارا‌هستند . شاید خاص‌ترین و زیباترین معماری شهر کرج که روح سنتی و اهل ایران دارااست در‌این گنبد‌ها تبلور یافته میباشد.
ضریح این امامزاده، در اطراف کاخ سلیمانیه و کاروانسرای فرمان روا عباسی در بلوا فرمانروا عباسی کرج واقع گردیده‌است.گنبد و آستانه‌ی این امامزاده در فضای نسبتا کوچکی ایجاد شده است به طوریکه هیچ تدفینی درین امامزاده ایفا نمیشود. پنجره‌های رنگی و آینه‌کاری روی دیوار و سقف، نماد‌دهنده‌ی بکارگیری هنر اهل ایران درین امامزاده میباشد. بنای امامزاده حسن و تاسیسات مربوطه توسط‌ی سازمان اوقاف بازسازی گردیده‌است و این مراحل همچنان ادامه دارااست. عموم کرج و شهرهای محیط با امامزاده انس و الفتی دیرینه دارا هستند و این جای مقدس به ویژه در اعیاد و مناسبت های مذهبی پر‌از جمعیت و عاشقانی میباشد که از همجواری با نواده گرامی امام موسی کاظم (ع) حس متانت می نمایند و دل های شکسته با توسل به آن شخصیت گرامی حاجت جایز می‌شوند و به آرزوهایشان می رسند.

بعداز ورود به صحن امامزاده، آرامگاه و بارگاه سمت چپ ورودی جای‌دارد و کنار آن زیارتنامه امامزاده نصب گردیده‌است. هسته‌ اساسی بنای کنونی امامزاده مانند کلیه آرامگاه‌ها اتاقی مربع با پوشش گنبدی میباشد. مرقد امامزاده پایین گنبد قرار گرفته و ضریحی روی آن نصب شد‌ه‌است. فضا بارگاه نیز با هنر نقره‌کاری، طلاکاری و آینه‌کاری تزیین گردیده است.
برای بازدید از امامزاده حسن کرج می بایست خویش را به میدان قدس (فرمانروا عباسی) و بعد بلوار امامزاده حسن برسانید. امامزاده حسن از اماکن دارای شهرت شهر میباشد و اکثر وقت ها شهروندان میتوانند شمارا چهت نیل بدین جای پند نمایند

طنبی
تیم نخستین که متشکل از اتاقی کشیده و مستطیلی پک پذیرایی ترحیم مشهد یا این که گاه اتاقی مربعی ( و حتی گاهی اتاقی به هیبت های دیگر میباشند که بیش و معدود و در بیشتر مثال ها ، معدود مساحت ترین شبستان ها در معماری کشور ایران به شمار میروند. پوشش سقف این مسجدها، گاه با طاق میباشد و گاه تیرپوش انـد.

گنبدخانه
نوع دوم شبستان ها که، فضاهایی معمولاً چهارگوش میباشند که سقف آن ها گنبدی میباشد.

ردیف دار
نوع سوم نیز که کالا قرارگیری سقف بر قسمتی از مسجدهای گرانقدر با گروه ردیف ها میباشد که گاه این سقف طاقی و گاه نیز تخت میباشد.

مرکب
نهایتاً نوع چهارم، که کالا ادغام لااقل دو نوع از سه نوع پیش گفته اند. مسجدهایی که فضای عبادی آنان از یک شبستان مرکب تشکیل‌شده میباشد؛ به معنای گنبدخانه ای که در آمیختگی با نوع ردیف دار یا این که طنبی تاسیس شده است و پیوستگی فضایی آنان چنان آمیخته میباشد که عملاً تشكیل فضایی واحد را می‌دهند. براساس نظارت های پاره ای انجام شده بر مساجد تاریخی جمهوری اسلامی ایران، در ۹۵۲ مسجد تحقیق گردیده، ۶۱۹ مسجد تک شبستانی اند و مابقی بیش تر از یک شبستان دارا هستند که درمجموع، ۱۴۳۳ شبستان در کالبد همگی ی این مسجدها وجود دارااست.

تزیینات در شبستان مسجد
از قبل از ورود اسلام به جمهوری اسلامی ایران، مردمان این مرزو بوم عبادت گاه های خویش را تزئین می کردند و عملکرد خویش را بر این می گذاشتند که محل خلوت با خدای خود را به زیباترین صورت ممکن بسازند. پس از ورود اسلام به کشور‌ایران استعمال از تزئینات معماری در مسجدها ارتقاء پیدا کرد. یکی از زیباترین این موادسازنده هنر به کار گیری از کاشی مسجد بود، که هنوز هم جزء لاینفک زیبائی مسجد اهل ایران میباشد. رنگ سپید خط نوشته مذهبی بر روی رنگ لاجورد قضیه، نشانه از برد نوروروشنایی بر تیرگی دارااست.

امامزاده چکان مراغه در واقع حرم امامزداه سید ابراهیم پک پذیرایی ترحیم مشهد علیه السلام میباشد که در۶کیلومتری شرق مراغه در حوالی روستای چکان واقع گردیده‌است. این بقاع ازدیربازمورد دقت واحترام خاص همسایه شهرستان مراغه بوده و یکی‌از امامزاده های دارای اسم و رسم ومشهور آذربایجان شرقی است.این حرم شریف آرامگاه سید جلیل القدر حضرت امامزاده ابراهیم ابن حسن ابن قاسم ابن عبداله ابن حضرت امام موسی بن جعفر علیه السلام میباشد.

بیان ها حکایت ازاین داراست که نامبرده نوه سوم امام موسی بن جعفر علیه السلام میباشند. که در موقع مهاجرت از سوی مدینه به مشهد مقدس به دست معارضان و معاندان امامت و ولایت به شهید شدن می رسند. ودر این جای دفن میشوند. تاریخ کشف قبر امامزاده سید ابراهیم (ع) به حدود یکصد و هفتاد سال پیش بر می شود.این محل معنوی از دیرباز به «اولیاء چکان» میباشد و قدمای محل نیز وی را با این تیتر می شناختند. با سپری شد مجال و ظهور کرامات متفاوت از این ضریح معنوی، مرقد منور امامزاده سید ابراهیم (علیه السلام) نزدیک به سال ۱۲۱۰ ش بوسیله ی روضه خوان روستای چکان مرحوم روحانی یعقوب چکانی، جد آیت الله روضه خوان محمد حسین چکانی شناسایی شد.

شرایط سازه
آستان مقدس امامزاده سيد ابراهیم (علیه السلام) (اولیاء چکان) در ورودی روستای چکان در شش کیلومتری شرق شهرستان مراغه جای دارد. حرم در زمینی به مساحت تقریبی چهار هکتار قراردارد و بنای آن در عصر های متعدد تجدید بنا گردیده. حال یکی‌از مهم ترین مرکزها عبادی و معنوی آذربایجان به‌حساب می‌آید.
بنای نخستین حرم بسیار بی آلایش و دارنده گنبد گلی بوده و در عصر های متعدد به همت عموم نوسازی و نوسازی شد‌ه‌است. بنای مهم و گسترش پهناور آن در سال ۱۳۵۵ ش استارت شد. این کار اصلی، به سعی آیت الله حاج روحانی علی ارومیان و با همیاری عموم نه حیطه استارت و در زمان مجال مشخصی به انتها رسید. روی لوح سنگی که به دیوار غربی گنبدخانه نصب گردیده. در زمینه‌ی شخصیت امامزاده سید ابراهیم (علیه السلام) و نقش آیت الله در نوسازی و گسترش آستان امامزاده سید ابراهیم (علیه السلام) آمده میباشد.

۳. مسجد علی (ع)

اين مسجد در شمال غربي «مسجد الغمامه» و در مسافت پک پذیرایی ترحیم مشهد تقريباً ۹۰ متري آن واقع میباشد. در برخي از كتاب هاي مرتبط با تاريخ مدينه آمده است: پيامبر يك يا دو سال در اين مسجد نمازگزارده میباشد. برخي از شاعران ابياتي درباره اين مسجد سروده و نسبت به سكونت در منزل هاي محیط آن اشتياق پيدا كرده اند. اكنون مساحت اين مسجد بزرگتر از مساحت مسجد اصلي است و به تازگي تجديد سازه شده است.

۴. مسجد شجره

مسجد شجره در مسير خروج از مدينه به طرف مکه، و در حوزه‌ ابيار علي مي باشد و محل احرام و ميقات كساني است كه از مدينه عازم حج يا عمره مي شوند. پيامبر گرامي اسلام بارها از اين مسجد، محرم شدند و به طرف مکه رفتند.

۵. مسجد آدینه

فرستاده(ص) به دنبال مسیر از قبا به یثرب، در میان قوم و قبیله بنی سالم برای اولیه توشه نماز آدینه را اقامه کرد و همین گزینه باعث شد تا محل نماز خواندن نبی خداوند (ص) تحت عنوان مسجد الجمعه شناخته گردد.

۶. مسجد عتبان بن مالک
مسجد عتبان بن صاحب و مالک نیز یکی از مساجد حوزه‌ قبا بوده می‌باشد. ابن عتبان که از نقبای انصار بود، از رسول معبود(ص)خواست تا به خانه او بیاید تا وی برای حضرت محلی برای نماز صحیح نماید. انگیزه این درخواست این بود که بعضی اوقات، سیل فی مابین وی و مسجد محل مسافت می‌انداخت. رسول پروردگار(ص) به خانه او رفته، و در قسمتی از منزل‌اش نماز خواند و به عبارتی جای تحت عنوان مسجد شناخته شد.

تزیینات آجرکاری در منار مسجد جامع اردبیل ، محل اتصال پک پذیرایی ترحیم مشهد ساقه به گنبد و محرابی آجری مشاهده میشود.
آجرچینی منار دارنده تنوع خاصی میباشد و هر بخش آن به طرز خاصی انجام گردیده‌است.
از محور تا طول 3/75 متری خشت چینی افقی میباشد و هر رج به تناسب بندها صورت گرفته بعد با یک رج که موقعیت باند پارتیشن دارااست از آجرچینی استوانه بدنه غیروابسته می‌شود.
بدنه به طور جناقی و خفته راسته (افقی عمودی) میباشد و تا طول 2/52 متری همین طریق ادامه مییابد و مجدد با یک رج حد فاصل در نصیب فوقانی منار و در طول 5/27 متری نوع خشت چینی به عبارتی نحوه افقی میباشد.
نصیب بالای مناره استوانه ای میباشد و زیر هشت ضلعی که‌این نصیب حداکثر دو متر طول دارااست.
تنوع در خشت چینی منار مسجد جامع اردبیل مرتبط با خالق اساسی بوده زیرا در عین تعدد و چندگونگی از نظم خاصی برخوردار‌است. اکنون قسمت فوقانی و نصیب ماذنه منار فرو ریخته و از منار عصر سلجوقی مسجد جامع اردبیل هشت متر بیشتر باقی نمانده میباشد.
بر منار در محل اتصال گنبد به ساقه ترکهای منشوری صورت، یکسری ستون آجرچینی افقی شغل گردیده است.
به جهت اینکه معماری بعد از ظهر سلجوقی تحت عنوان مثال ی خوب مدل آجری بی آلایش طبقه بندی گردیده می قدرت این احتمال را بخشید که‌این منار وابسته به‌این زمان باشد.
منار مسجد جامع اردبیل همینطور در نصیب جنوبی گنبدخانه و در سمت راست محراب گچبری، بقایای محرابی آجری وجود دارااست که به لحاظ می‌رسد این محراب وابسته به مسجد ماقبل سلجوقی (مسجد شبستاندار) و قبل از فرصت تاسیس گنبدخانه باشد.
کف آن حدودا 1/30 متر ذیل خیس از کف محراب فعلی میباشد. مبنی بر دست اندرکاران مختلف فیزیکی و شیمیایی و آجرهای این محراب به گذر زمان مجال متلاشی گردیده اند البته ملات آن مانده میباشد.
آنچه از تزیینات کاشی کاری در مسجد جامع اردبیل مانده مرتبط با بقایای گنبد فرو ریخته است. گنبد دو پوش و آجری رفیعی با ساقه بلند رخنه‌ دار منشوری صورت (منشورهای مثلث القاع گنبدخانه را پوشش میداده که بالای ترکها و حد فاصل آن‌ها قطار بندیهایی وجود داشته که با کاشیهایی به رنگ لاجوردی، فیروزه ای و آبی رنگ به طرز معرق تزیین شد‌ه‌است.
کتیبه ها بسته به نوع نقوش بکار رفته به تراش (معرق) یا این که گره تقسیم بندی می‌شوند. نقوش شکسته از نوع گره و نقوش گردان از نوع تراش میباشند.
کتبیه های مسجد جامع اردبیل از نوع گردان و تراش (معرق) می‌باشند.

آستان امامزاده محمد مشهد سرا در شهرستان بابل، قسمت پک پذیرایی ترحیم مشهد گتاب، روستای مشهد سرا واقع گردیده است. آستان امامزاده محمد مشهد سرا در تاریخ ۱۱ مرداد ۱۳۸۴ با شمارهٔ تصویب ۱۲۵۵۳ به‌تیتر یکی اثر ها ملی جمهوری اسلامی ایران به تصویب رسیده میباشد. آستان امامزاده محمد مشهد سرا مرتبط با سدهٔ ۷ و ۸ هجری قمری میباشد. آستان امامزاده محمد مشهد سرا در۲۰ کیلومتری، نصیب گتاب، جاده حبیبی جای دارد. مساحت تک تک آستان امامزاده محمد مشهد سرا ۵۰۰۰ مترمربع و مساحت زیربنا ۵۰ مترمربع است. در این جا امامزاده محمود (ع) نیز قراردارد.
نصیب گتاب یکی‌از قسمت‌های شهرستان بابل در استان مازندران در شمال کشور‌ایران میباشد. بنابر سرشماری راءس داده های عددی کشور ایران، جمعیت قسمت گتاب شهرستان بابل در سال ۱۳۸۵ موازی با ۴۵۱۰۹ نفر بوده‌میباشد. مشهدسرا، روستایی میباشد از توابع نصیب گتاب شهرستان بابل در استان مازندران کشور ایران. این روستا در دهستان گتاب جنوبی قراردارد و براساس سرشماری راءس داده های عددی جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۴۰۷ نفر (۱۰۰خانوار) بوده‌میباشد. اسم محلی روستای مشهد سرا، مَش رمزِه میباشد.
تجهیزات فرهنگی جز اثرها میراثی و ملی دربرگیرنده مسجد، حسینیه زینبیه، مقر بسیج، آرامستان همگانی، سردرب ورودی با دو گلدسته قشنگ و تجهیزات رفاهی مشمول آشپزخانه، وضوخانه و دستشویی میباشد.
نشانی : مازندران، شهرستان بابل، قسمت گتاب، روستای مشهد سرا