کلیسای سوم
ساختمان کلیسای سوم به عبارتی ساختمان کنونی مسجد ایا صوفیه میباشد. تشکیل داد این کلیسا را در سال 532 میلادی بعداز تخریب کلیسای دوم، شروع کردند. ژوستینین یکم امر کرد که برای ایجاد کرد این کلیسا از هر چیزی بهترینش را از سرتاسر امپراطوری آماده نمایند. شاید برایتان دیدنی باشد که بدانید برای تشکیل داد این کلیسا بیشتراز هزار نفر پک پذیرایی ترحیم مشهد به شغل گمارده گردیده بودند.
این سازه بسیار خوب ساخته شده بود و محققان معتقدند بودند نرم افزار ساخت شایسته ترین بنا فرصتشان ریخته گردیدهاست اما در زمینلرزههایی که در سالهای 553 و 557 رخداد سقف کلیسا رخنه خورد و در غایت در یک زلزله در سال 558 منجر فروریزی آن شد که اما امپراطوری دستور بازسازی آن را تخت گاز صادر کرد. در سال 726 میلادی لئون سوم امر کرد که نیایش تصاویر غیر رسمی است و براین اساس باید تک تک شمایلهای مذهبی توسط ارتش نابود گردد. مجموع شمایل و مجسمهها نابود و یا این که به مکان دیگری منتقل شدند و این روایت تا مجال ملکه ایرن ادامه داشت.
در نقطه پايان نزاع صلیبی چهارم هنگامی که قسطنطنیه اشغال شد؛ مسیحیان لاتین ایا صوفیه را گزینه توهین قرار دادند. اکثری از یادگارهایی ار که از مجال باستان در آن مانده بود، دزدیدند و به غرب فرستادند. در حین هنگامی که قسطنطنیه بوسیله لاتینها تصرف گردیده بود، یعنی در سالهای ۱۲۰۴ تا ۱۲۶۱، ایا صوفیه را به کلیسای کاتولیگهای حافظه موقت تبدیل کرده بودند.
مسجد
اما ایا صوفیه تا هنگامی کلیسا بود که ترکان عثمانی (1453 میلادی) استانبول را فتح نکرده بودند. بعد از فتح این شهر، ایا صوفیه هم به مسجد تغییرو تحول کاربری بخشید. سه روز بعداز فتح استانبول توسط محمد فاتح، نماز آدینه در ایا صوفیه برگزار شد. محمد فاتح یک مناره نیز برای این کلیسای کهن ایجاد کرد که بعدها بایزید دوم مکان آن مناره را با مناره جدیدی لبریز کرد.
کلیسای سوم
ساختمان کلیسای سوم به عبارتی ساختمان کنونی مسجد ایا صوفیه میباشد. تشکیل داد این کلیسا را در سال 532 میلادی بعداز تخریب کلیسای دوم، شروع کردند. ژوستینین یکم امر کرد که برای ایجاد کرد این کلیسا از هر چیزی بهترینش را از سرتاسر امپراطوری آماده نمایند. شاید برایتان دیدنی باشد که بدانید برای تشکیل داد این کلیسا بیشتراز هزار نفر پک پذیرایی ترحیم مشهد به شغل گمارده گردیده بودند.
این سازه بسیار خوب ساخته شده بود و محققان معتقدند بودند نرم افزار ساخت شایسته ترین بنا فرصتشان ریخته گردیدهاست اما در زمینلرزههایی که در سالهای 553 و 557 رخداد سقف کلیسا رخنه خورد و در غایت در یک زلزله در سال 558 منجر فروریزی آن شد که اما امپراطوری دستور بازسازی آن را تخت گاز صادر کرد. در سال 726 میلادی لئون سوم امر کرد که نیایش تصاویر غیر رسمی است و براین اساس باید تک تک شمایلهای مذهبی توسط ارتش نابود گردد. مجموع شمایل و مجسمهها نابود و یا این که به مکان دیگری منتقل شدند و این روایت تا مجال ملکه ایرن ادامه داشت.
در نقطه پايان نزاع صلیبی چهارم هنگامی که قسطنطنیه اشغال شد؛ مسیحیان لاتین ایا صوفیه را گزینه توهین قرار دادند. اکثری از یادگارهایی ار که از مجال باستان در آن مانده بود، دزدیدند و به غرب فرستادند. در حین هنگامی که قسطنطنیه بوسیله لاتینها تصرف گردیده بود، یعنی در سالهای ۱۲۰۴ تا ۱۲۶۱، ایا صوفیه را به کلیسای کاتولیگهای حافظه موقت تبدیل کرده بودند.
مسجد
اما ایا صوفیه تا هنگامی کلیسا بود که ترکان عثمانی (1453 میلادی) استانبول را فتح نکرده بودند. بعد از فتح این شهر، ایا صوفیه هم به مسجد تغییرو تحول کاربری بخشید. سه روز بعداز فتح استانبول توسط محمد فاتح، نماز آدینه در ایا صوفیه برگزار شد. محمد فاتح یک مناره نیز برای این کلیسای کهن ایجاد کرد که بعدها بایزید دوم مکان آن مناره را با مناره جدیدی لبریز کرد.